Uitleg boek van het vasten – deel 1

‘Oemdat oel-Ahkaam Kitaab as-Siyaam Boek van het vasten.

Met de uitleg van Shaykh an-Nadjmie rahiemehoellaah Deel 1

“Dit eerste deel omvat drie zaken:
- De inleiding van het boek
- Het verbod op het vasten van 1 of 2 dagen vóór de Ramadaan
- De kwestie van het zien van de maansikkel voor het beginnen en eindigen van het vasten, en de verschillende discussies die zich hieromtrent afspelen in de huidige tijd.”

As-Siyaam (het vasten) in de arabische taal (betekent):

al-Imsaak (onthouding); en het wordt gedefinieerd als, “de onthouding van de moslim met een gezond verstand of een moslima met een gezond verstand en niet in haar menstruatie of post-natale bloedings periode, van eten en drinken en de lusten van gemeenschap vanaf de tweede dageraad (min toeloe’ al fadjr ath-thaani) tot aan het moment dat de zon ondergaat (ilaa ghoeroeb ash-shems) met de intentie van aanbidding.”

Dit is de beste definitie die gegeven is.

En dus als er met as-siyaam (het vasten) bedoeld wordt al-imsaak (onthouding) van de (eerder) genoemde zaken, dan wordt al-imsaak (onthouding) van elk ander iets, taalkundig: siyaam (vasten) genoemd.

Zoals wij (bijvoorbeeld) terug kunnen zien in de Uitspraak van Allaah in het verhaal van Maryam:


Zeg dan: ‘Voorwaar, ik heb de Barmhartige belooft te vasten, dus zal ik vandaag tot geen mens spreken. [Soerah Maryam vers 26]

Met andere woorden; onthouding van spreken.

En as-Siyaam (het vasten) werd verplicht gesteld door Allaah – ‘azza wa djalla – voor Zijn moslim dienaren in het 2e jaar van de Hidjrah, en Hij maakt het één van de zuilen van de Islaam, en hierin zitten vele wijsheden.

Ten eerste: oefening voor de nafs (ego) in het onthouden van zijn begeerten en de zaken waar hij van houdt.

Ten tweede: dat het laten van eten en drinken en de lusten van gemeenschap in die tijd (van het vasten) als een aanbidding van Allaah – ‘azza wa djalla - , de mens een toename van imaan oplevert, en kracht in het beschermd blijven van de verboden zaken, en in het onthouden van de niet toegestane begeerten.

Ten derde: dat het minderen in eten en drinken door het onthouden ervan in die bepaalde tijd, de dienaar traint te beseffen dat Allaah hem ten alle tijden ziet, en zijn vrees en eerbied voor Hem (vermeerdert).

Ten vierde: en van de wijsheden is dat hij (de dienaar) zich traint in het laten van de begeerten terwijl ze aanwezig zijn (m.a.w. de zaken die zijn begeerten bevredigen) en hij er behoefte aan heeft, verlangende hiermee hetgeen wat bij Allaah – ‘azza wa djalla – is.

Dit heeft een effect op de kracht van zijn imaan en hiernaar verwijst Hij met Zijn uitspraak;


opdat jullie (Allaah) zullen vrezen. [Soerah Al Baqarah vers 183]

Ten vijfde: wanneer de dienaar de honger en dorst ondergaat dan denkt hij aan de mensen die niet iets tot hun beschikking hebben om te kunnen eten of drinken, en dit doet ervoor zorgen dat hij medeleven voor hen krijgt en sympathie.

In het kort samengevat: Het vasten omvat velen wijsheden sommige daarvan zijn bekend bij de mens en sommige daarvan zijn niet bekend.

Van Abie Hoerayra – radiya Allaahoe ‘anhoe – die zei; de Boodschapper van Allaah – salallaahoe ‘alayhie wa sallam – zei;


“Precedeer niet de Ramadaan met het vasten van één dag of twee, behalve de persoon wiens gewoonte het is om te vasten, laat hem ze dan vasten”

• Onderwerp van de hadieth:

Een verbod om te vasten op de twijfeldag (yawm ash-shekk)

• Betekenis van bepaalde bewoordingen in de hadieth:

- Precedeer niet: m.a.w. ga niet het ingaan (van de Ramadaan) vooraf met een vasten. Want voorwaar Allaah heeft enkel het vasten van die maand zelf verplicht gesteld, en dat is niet het geval (bij de dagen) vóór het ingaan (van de Ramadaan).

- behalve de persoon wiens gewoonte het is om te vasten, laat hem ze dan vasten: betekenend; als jij het gewend was om op maandag te vasten, en de twijfeldag (yawm ash-shekk) valt op de maandag – vast het dan, m.a.w. die dag, met de intentie voor die (specifieke) aanbidding, en niet met de intentie om de Ramadaan tegemoet te treden, want daar is niets in (overgeleverd).

• Algemene betekenis van de hadieth:

De Profeet – salallaahoe ‘alayhie wa sallam – verbood het vasten op de twijfeldag (yawm ash-shekk), en dat is dag van de dertigste van Sha’baan, want de kans bestaat dat deze dag behoort tot de nieuwe maand (m.a.w. de 1e van Ramadaan) en dat de maand dan negenentwintig dagen heeft (i.p.v. dertig). En de kans bestaat dat deze dag (nog) behoort tot de huidige maand (m.a.w. die van Sha’baan) en dan heeft de maand dertig dagen. Vanwege dit gegeven heeft hij het verboden om deze dag te vasten door het gebrek aan bevestiging of deze dag tot de Ramadaan behoort of niet.

• De Fiqh van de hadieth:

Ten eerste: Uit deze hadieth kan genomen worden dat het niet toegestaan is om de twijfeldag (yawm ash-shekk) te vasten met de intentie de Ramadaan tegemoet te treden. De vraag is nu: duidt dit verbod op al-karaahah (een afkeurenswaardigheid) of op at-tahriem (een verboden zaak). Dit is een onderwerp van discussie en er is hierin een meningsverschil onder de geleerden. En de uitspraak dat het een verboden zaak (moeharram) is, dat is het dichtste bij wat correct is.

Ten tweede: Uit deze hadieth kan genomen worden dat het vasten op de twijfeldag (yawm ash-shekk) uit een gewoonte die altijd verricht werd (zoals het vasten op maandagen en donderdagen bijv.), dat dit niet onder het verbod valt; dit vanwege zijn uitspraak: “behalve de persoon wiens gewoonte het is om te vasten, laat hem ze dan vasten

Ten derde: Als je de twijfeldag vastend bent ingegaan met de intentie van de gewoonte die je altijd verricht, en vervolgens wordt het duidelijk dat die dag tot de Ramadaan behoort, dat is het aan jou om door te gaan met jouw vasten en om (daarna) die dag in te halen, want jij bent die dag ingegaan zonder de intentie van (het vasten van de) Ramadaan. En bij Allaah is het succes.

Beginnen en verbreken van het vasten bij het zien van de maan.

Van ‘Abdoellaah ibn ‘Oemar – radiya Allaahoe ‘anhoema - die zei; ik hoorde de Boodschapper van Allaah – salallaahoe ‘alayhie wa sallam – zeggen:

Wanneer jullie het gezien hebben, vast dan. En wanneer jullie het gezien hebben, verbreek dan het vasten. En wanneer het bewolkt is voor jullie, vervolmaak het dan

• Onderwerp van de hadieth:

Hetgeen wat het vasten van de Ramadaan vernoodzaakt, en hetgeen wat het verbreken ervan vernoodzaakt. En wat is het oordeel in een onduidelijke situatie.

• Betekenis van bepaalde bewoordingen in de hadieth:

- Wanneer jullie het gezien hebben: ‘het’ verwijst naar de hilaal (de maansikkel), en het is gericht aan alle moslims.

- En wanneer het bewolkt is voor jullie: m.a.w. als er tussen jullie en het zien van de maansikkel wolken zijn, vervolmaak het dan; m.a.w. vervolmaak dan de 30 dagen.

• Algemene betekenis van de hadieth:

De Profeet – salallaahoe ‘alayhie wa sallam – heeft zijn Oemmah bevolen om te vasten gebaseerd op het zien van de hilaal (maansikkel), en om het te verbreken bij het zien ervan. En deze toespreking is gericht aan héél de Oemmah, wanneer dus één iemand het gezien heeft dan vernoodzaakt dit het vasten voor iedereen, mits deze persoon die het gezien heeft moslim is.

En als twee of meer het gezien hebben bij het ingaan van ash-Shawwaal en het uittreden van de Ramadaan, dan vernoodzaakt dit het verbreken van het vasten en het bekendmaken van de ‘Ied, zoals de bewijzen hierop duiden.

• De Fiqh van de hadieth:

Ten eerste: Uit de hadieth kan genomen worden dat het oordeel gekoppeld is aan het zien (ar-roe’yah). En met zien wordt bedoeld; het normale zien van elke individu van de individuen van de Oemmah. En daarom komt het ook voor in hadieth van de Profeet – salallaahoe ‘alayhie wa sallam – dat hij zegt:

Wij zijn een Oemmah van ongeletterden, wij schrijven niet, en wij berekenen niet, de maand is zo en zo.” Al-Boekhaarie (1913), Moeslim (1080), Nisaa’ie (2140), Aboe Daawoed (2319)

Zijn uitspraak “Wij zijn een Oemmah van ongeletterden” duidt op een ontkenning van wat sommige zeggen van het zich baseren op de sterren, of de standen, of andere soortgelijke zaken.

Ten tweede:

Er kan genomen worden uit zijn uitspraak “wanneer jullie het zien” dat er gebouwd dient te worden op de waarneming met het (blote) oog. En dat men niet dient te bouwen op een astronomische telescoop, en niet op nauwkeurig onderzoek met allerlei instrumenten. Want de bewoording (van de profeet) is gericht aan de hele Oemmah, en wat in die tijd bekend stond als een manier van waarnemen, dat is waarop de Islamitische Wetgeving zijn oordeel op baseerd.

Ten derde:

Er kan genomen worden uit zijn uitspraak “vast dan” dat de waarneming die hetvasten van de Ramadaan vernoodzaakt, een waarneming is met het blote oog.
En de geleerden hebben verschild in mening in hetgeen wat het vasten vernoodzaakt d.m.v. getuigenverklaring (ash-shahaadah)

En er komt voor in de hadieth van Ibn ‘Abbaas dat hij zei: “Er kwam een a’raabi (bedoëien) naar de Profeet – salallaahoe ‘alayhie wa sallam – en hij zei: “Ik heb de maansikkel gezien”. Hij (de Profeet) zei : “Getuig jij dat er geen god het recht heeft om aanbeden te worden behalve Allaah? En getuig jij dat Moehammed de Boodschapper van Allaah is? Hij zei: “Ja”. Hij (de Profeet) zei: “Oh Bilaal, roep de mensen op dat zij morgen moeten vasten”. At-Tirmidhi (691), an-Nisaa’ie (2112/2113), Aboe Daawoed (2340), Ibn Maadjah (1652), ad-Daarimie (1692).

En er is overgeleverd dat er voor het uittreden van de maand (Ramadaan) er twee getuigen nodig zijn.

Er zijn overleveringen hierover, waaronder:

1- Van Rab’ie ibn Haraash van een man van de metgezellen van de Profeet – salallaahoe ‘alayhie wa sallam – die zei; “de mensen verschilden op de laatste dag van de Ramadaan, toen kwamen er twee bedoëienen naar voren en zij getuigden bij de Profeet – salallaahoe ‘alayhie wa sallam – (zeggende) “Bij Allaah, gisterenavond was de maansikkel gekomen”, vervolgens beval de Boodschapper van Allaah – salallaahoe ‘alayhie wa sallam – de mensen om het vasten te verbreken. Overgeleverd door Ahmad, en Aboe Daawoed en hij voegde hieraan toe: “en dat zij naar hun moesallah (gebedsplaats) moestengaan”. nr.2339.

2- Van ‘Abdoer-Rahmaan ibn Zayd ibn al-Khattaab, dat hij een preek gaf op de dag waarover getwijfeld werd, en hij zei; “Voorzeker ik heb gezeten met de metgezellen van de Boodschapper van Allaah – salallaahoe ‘alayhie wa sallam – en ik heb hun gevraagd en zij leverden aan mij over dat de Boodschapper van Allaah – salallaahoe ‘alayhie wa sallam – zei: “Vast aan de hand van ar-Roe’yah (de waarneming met het oog), en verbreek het vasten aan de hand van ar-Roe’yah (de waarneming met het oog), en offer (d.m.v. van het slachten van een offerdier) aan de hand ervan. En als het bewolkt voor jullie is, completeer dan de dertig dagen. En als er getuigt wordt door twee moslim getuigen, vast dan en verbreek dan.” Overgeleverd door Ahmad in Moesnad al Koefiyyien, en Nisaa’ie leverde het over in as-Siyaam, hoofdstuk : Het accepteren van de getuigenverklaring van één man voor de maansikkel van Ramadaan, nr:1997, en er wordt niet in gezegd; “twee moslims”.

3- Van de leider van Mekkah al-Haarith ibn Haatib die zei: “De Boodschapper van Allaah – salallaahoe ‘alayhie wa sallam – heeft ons opgedragen dat wij offeren aan de hand van ar-Roe’yah (de waarneming met het oog), en als wij het niet zien en er getuigen betrouwbare getuigen, dan offeren wij gebaseerd op hun twee getuigenverklaringen.” Overgeleverd door Aboe Daawoed in as-Siyaam nr:2338, en ad-Daaraqoetnie, en hij zei “de ketting is ononderbroken” En deze drie overleveringen zijn sahieh verklaard door al-Albaanie – rahiemahoellaah.

Maar wat betreft de betrouwbaarheid van getuigenverklaring (‘adaalatoe ashshoehoed) voor het ingaan van de Ramadaan of het ingaan van Shawwaal, dan is het hierin genoeg dat iemand moslim is.

Ten vierde: Zijn uitspraak: “En wanneer jullie het zien, verbreek dan het vasten”. Als jullie de maansikkel zien van Shawwaal, verbreek dan het vasten, en hieruit wordt begrepen dat het verbreken van het vasten het gevolg is van de waarneming of het vervolmaken van dertig dagen.

Ten vijfde: Er wordt getwijfeld over het begrip van zijn uitspraak; “vast dan” en “verbreek dan het vasten” of dat deze bewoording geldt voor de gehele Oemmah, zodat één waarneming voldoende is voor hen allemaal. Of dat er voor elke volk een eigen waarneming is.

En hierover hebben de geleerden van mening verschild: Verplicht een waarneming wanneer deze heeft plaatsgevonden alle moslims, of is het niet verplicht behalve voor de mensen van het land en degenen die hen omringen?

Er zijn er van onder de geleerden die zeggen: Het verplicht hun allemaal, en zij onderbouwen dit met het feit dat het niet bekend was bij de mensen in de tijd van de Profeet – salallaahoe ‘alayhie wa sallam – en in tijd van zijn rechtgeleide khaliefen, dat er voor elk volk een (eigen) waarneming was. Integendeel klaarblijkelijk is dat één waarneming hen allen verplichtte.

Ik zeg (Shaykh an-Nadjmie): en aan deze uitspraak kunnen een aantal opmerkingen worden gegeven:

Ten eerste: Want een gebrek aan textuele bronnen is geen bewijs dat iets niet heeft plaatsgevonden. En de mensen in die tijd transporteerden zichzelf enkel met primitieve vormen van transport, en deze manieren (van transport) zorgden ervoor dat de mensen van elke land afgesneden zijn van de anderen, en dus hadden zij hun (eigen) waarneming, en hun (eigen) vasten en hun (eigen) verbreking van het vasten. En wat hierop duidt is het verhaal van Koerayb toen de maansikkel voor hem verschenen was, en hij in Dimasqh (Damascus) was. Vervolgens betrad hij Medinah in het einde van de maand, en hij leverde aan Ibn ‘Abbaas over dat zij de maansikkel gezien hadden op de nacht van vrijdag. Ibn ‘Abbaas zei toen: “Wat betreft ons, wij hebben het gezien op de nacht van zaterdag, en wij stoppen niet met vasten totdat wij het zien, of wij de dertig dagen vervolmaken.” Overgeleverd door Moeslim (1087), an-Nasaa’ie (2111), at-Tirmidhie (693), Aboe Daawoed (2332)

En aan de hand van dit wordt het duidelijk dat zij geen waarneming hadden die over hen allen oordeelden.

Ten tweede: Er was in die tijd geen manier van bekendmaking die ervoor kon zorgen dat de informatie iedereen bereikte wanneer de waarneming had plaatsgevonden.


En vanwege dit zeggen wij: De sterkste mening is dat de mensen in die tijd, ieder voor hun eigen land, handelden naar hun eigen waarneming, of vervolmaking van de dertig dagen, voor het vasten en het verbreken van het vasten.

En hetgeen wat voor mij duidelijk is in deze zaak, in deze huidige tijd, en het is duidelijk geworden op de meest duidelijk wijze, dat de landen verschillen met elkaar in hoogte verschillen, en gebaseerd hierop wanneer de maansikkel waargenomen wordt in het oosten van de aarde, dan geldt de verplichting op degenen die na hen komen (in de westelijke richting) des te meer.

Bijvoorbeeld: Als de maan gezien wordt in Pakistan, dan is het voor al de andere landen die ná dit land komen, en waarin de zon later ondergaat dan in Pakistan, verplicht (om te volgen). Want als de zon voorop gaat aan de maan in Pakistan bijvoorbeeld, dan is het noodzakelijk dat dat nog meer het geval is in de landen die erna komen.

En zo ook wanneer de waarneming heeft plaatsgevonden in Saoedië bijvoorbeeld, dan vernoodzaakt dit het vasten voor degene die erna komen, en het vernoodzaakt het niet voor degenen die ervoor komen. Bijvoorbeeld, als de waarneming bevestigd wordt in Saoedië, dan geldt dit tevens voor Soedan en Egypte en degenen die erna komen van de Afrikaanse landen en Europese landen, waarin het ondergaan van de zon pas plaatsvind ná Saoedië. En het geldt dan niet voor degenen die vóór Saoedië komen zoals Pakistan en Afghanistan en Irak en dergelijken.

Want het is bekend geworden in deze huidige tijd, dat wat ná elk land komt, m.a.w. wat erna komt in de westelijke richting, dat de zonsondergang (in deze landen) later plaatsvind dan de landen die ervóór komen in de oostelijke richting. En deze zaak is welbekend geworden, en hierover verschillen geen twee personen, want het is een waarneembare kwestie geworden. En dat is de onderscheidende uitspraak in deze zaak. En bij Allaah is het succes.

Bron: www.selefienederland.nl – ‘Oemdat oel-ahkaam boek van het vasten – deel 1

0 reacties:

Een reactie posten

live duroos